Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju

Na wstępie warto zaznaczyć, że nie można rozumieć sprzedaży wysyłkowej w potocznym tego słowa znaczeniu. Sprzedaż wysyłkowa jest frazesem określającym sprzedaż towarów przez podatnika podatku VAT z jednego z krajów członkowskich, do innego kraju członkowskiego, w którym nabywca nie jest zobowiązany do rozliczania wewnątrzwspólnotowych nabyć.

Sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju definiuje art. 2 ust. 23 ustawy o VAT, który każe przez to rozumieć dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz:

• podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem
• podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
  innego niż wymieniony w lit. a podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej;

W tym miejscu warto pochylić się nad warunkiem wysyłania lub transportowania towaru przez podatnika, lub na jego rzecz, bowiem 27 lutego 2012 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał interpretację indywidualną nr IBPP3/443-1280/11/PK, w której stwierdził, że niespełnienie tegoż warunku nie daje podstaw do uznania tej sprzedaży za wysyłkową. Zatem nabywca odbierając towar osobiście, lub transportując go na własne ryzyko, wyłączając przy tym odpowiedzialność sprzedawcy za transport, eliminuje sprzedawcy możliwość uznania przez niego tej transakcji za sprzedaż wysyłkową.

Miejsce opodatkowania:

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 23 ust. 1 ustawy o VAT, miejscem dostawy (opodatkowania) jest terytorium państwa członkowskiego, do którego towar jest transportowany. Zasada jest zatem odwrotna aniżeli przy sprzedaży krajowej, gdzie miejscem dostawy (opodatkowania) jest miejsce w którym towary znajdują się w momencie wysyłki.

Jak widać stosowanie tej ogólnej zasady byłoby dosyć problematyczne dla podmiotów krajowych, sprzedających towary np. na eBay, bowiem musieliby zarejestrować się jako podatnik VAT w państwie UE i dokonać w tym państwie rozliczenia VAT z tytułu sprzedaży wysyłkowej. Dlatego ustawodawca wprowadził zastrzeżenie w art. 23 ust. 2 ustawy o VAT, mówiące, że sprzedaż uznaje się za dokonaną na terytorium kraju, jeżeli całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, pomniejszona o kwotę podatku, jest mniejsza lub równa w danym roku od kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów.

Podatnik przekraczając zatem kwotę ustaloną w roku X, jest zobowiązany zarejestrować się w państwie unijnym do VAT i tam już rozliczać podatek do końca roku X+1. Jeżeli w roku X+1 podatnik nie przekroczy limitu, może powrócić do opodatkowania w Polsce w roku X+2. Nowe miejsce opodatkowania obowiązuje począwszy od dostawy, przy której przekroczono limit. Co ważne, kurs przeliczamy w oparciu o kurs średni waluty ogłoszony przez NBP na dzień 1 maja 2004 r., w zaokrągleniu do 1.000zł.

Poniżej prezentuję limity:

Dobrowolny wybór miejsca opodatkowania:

Istnieje jednak możliwość dobrowolnego opodatkowania się w kraju członkowskim, co czasami może wiązać się z wymiernymi oszczędnościami podatkowymi. Ponieważ stawki VAT nie są jednolite we wszystkich krajach, podatnikowi może bardziej się opłacać płacić 19% VAT w Niemczech, aniżeli 23% w Polsce. Trzeba jednak kalkulować koszty prowadzenia ewidencji VAT na potrzeby Niemieckiego fiskusa. Balance Sheet ustala tę cenę procentowo z negocjacją dolną granicą, dlatego taki zabieg przy współpracy z nami będzie się zawsze opłacać.

Dokumentacja:

Jeżeli podatnik zdecyduje się sam dokonywać wszystkich formalności, jest zobowiązany między innymi do:

• Złożenia deklaracji VAT-21 (co najmniej 30 dni przed datą pierwszej dostawy począwszy od której podatnik chce skorzystać z wyboru miejsca opodatkowania).
• W terminie kolejnych 30 dni podatnik jest zobowiązany do przedstawienia polskiemu Urzędowi Skarbowemu potwierdzenia zarejestrowania go jako podmiotu dokonującego opodatkowania sprzedaży wysyłkowej w państwie członkowskim.
• Rozliczeń i dopełniania formalności w zakresie podatku VAT w państwie członkowskim z tytułu sprzedaży wysyłkowej przez okres 2 lat począwszy od pierwszej dostawy.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że podatnik musi udowodnić, że sprzedaż wysyłkowa została opodatkowana na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia. Ustawodawca w art. 23 ust. 14, określa jakie dokumenty są niezbędne, aby uznać tę dostawę za opodatkowaną właśnie tam, i tak kolejno wymaga:

• dokumentów przewozowych otrzymanych od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju – w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przez podatnika przewoźnikowi;
• (uchylony),
• dokumentów potwierdzających odbiór towarów poza terytorium kraju.

15. W przypadku gdy dokumenty, o których mowa w ust. 14, nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, dokumentami wskazującymi, że wystąpiła dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez podatnika w tego rodzaju dostawie towarów, w szczególności:

• korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
• dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie – w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.

Podatnik musi otrzymać te dokumenty przed upływem terminu złożenia deklaracji za dany okres. Jeżeli powyższe warunki nie zostały spełnione, podatnik wykaże w kolejnym okresie tę dostawę jako dostawę krajową, jeżeli nie otrzyma tych dokumentów przed złożeniem deklaracji za ten następny okres. Otrzymanie dokumentów po tym terminie uprawnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał te dokumenty.

Szczęśliwie dla podatników, NSA w wyroku z dnia 10 maja 2013 r., I FSK 895/12, orzekł, że ustawowy katalog jest otwarty i na tej podstawie można stosować normę art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Zatem jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego w mojej opinii wystarczająca będzie deklaracja VAT składana w obcym państwie oraz potwierdzenie zapłaty podatku.