Księgowość – niezależnie czy pełna, czy uproszczona – wymaga od zajmującej się nią osoby specyficznych predyspozycji zawodowych i osobistych. Natomiast prestiż tej grupy zawodowej wiąże się z dobrowolnym przestrzeganiem pewnych norm – dzięki temu księgowi budują zaufanie społeczne wokół swojej pracy.
Etyka zawodu księgowego według Stowarzyszenia Księgowych w Polsce
Polskie normy w tym zakresie swoimi tradycjami sięgają początku XX wieku. Ich aktualna wersja została opracowywana była przez Radę Naukową Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Po dwuletnich pracach zespołu i licznych konsultacjach, w roku 2007 Krajowy Zjazd Delegatów – najwyższa instancja Stowarzyszenia – zatwierdził Kodeks zawodowej etyki w rachunkowości. Dziewięć zasada etyki, które się w nim zawierają, pozwalają osobom wykonującym zawodów zawiązany z księgowością odnajdywać właściwy kierunek swojej pracy.
Zaznajomione z tymi wytycznymi osoby zajmujące się rachunkowością wiedzą, że ich zadaniem jest tworzenie, dzięki swoim zawodowym umiejętnościom, zgodnego ze stanem faktycznym obrazu podmiotu prawa bilansowego, wyłaniającego się z danych księgowych uzyskanych w wyniku analitycznego posługiwania się metodami rachunkowości, którymi charakteryzuje się dobra praktyka zawodowa. Ponadto respektują one tajemnicę zawodową i dbają o zachowanie niezawisłości swojej pracy.
W środowisku księgowym za nieetyczne praktyki uznaje się porównywanie ofert usług własnych i cudzych, przedstawiające usługi innych księgowych w niekorzystnym świetle.
Etyka zawodu księgowego według Federacji Księgowych (IFAC)
Międzynarodowa Federacja Księgowych sygnuje swoim autorytetem międzynarodowy Kodeks Etyki Zawodowych Księgowych IFAC, będący dokumentem wzorcowym dla organizacji opracowujących kodeksy zawodowej etyki w stowarzyszonych krajach. Kodeks IFAC jest zbiorem norm i wytycznych dla osób zawodowo zajmujących się księgowością.
Księgowi na całym świecie mają świadomość tego, że ich klienci ufają ich rzetelności i obiektywizmowi, dzięki którym mogą prowadzić swoją działalność. By tego zaufania nie zawieść, troszczą się o to, by powierzone im zadania wykonywać w zgodzie z najwyższymi standardami swojego zawodu, dożąć do tego, ażeby osiągnąć wysoką jakość swojej pracy. Pomaga im w tym respektowanie ogólnie przyjętych kanonów zachowań społecznych i zawodowych. Obejmują one:
- zachowanie profesjonalizmu w codziennej pracy,
- poufne traktowanie informacji uzyskanych w ramach wykonywania obowiązków,
- rozwijanie zawodach kompetencji,
- staranność pracy,
- uczciwość zawodowych działań,
- obiektywizm.
Powyższa lista pokazuje, że kodeksy etyki zawodowej obejmują nie tylko nakazy i zakazy, ale też poważanie wartości, co wynika z tego, że księgowi wykonują zawód w interesie publicznym – nie wyłącznie o finanse tu chodzi.
Kodeks zawodowej etyki w rachunkowości SKwP oraz Kodeks Etyki Zawodowych Księgowych IFAC dostępne są online – zainteresowanych zachęcam do bardziej szczegółowej lektury.