Czym są międzyokresowe rozliczenia kosztów – wyjaśnienie tej kwestii wymaga sięgnięcia do przepisów dotyczących rachunkowości. Zgodnie tak z polskim, jak i międzynarodowym prawem, podmioty gospodarcze zobowiązane są do ujmowania przychodów i kosztów wynikających z ich działalności zachowując podział na okresy. Różne koszty kwalifikowane są w różny sposób – w tym miejscu zajmiemy się kosztami związanymi z podstawową działalnością. One właśnie kwalifikowane są jako międzyokresowe rozliczenia kosztów.
Definicja: czym są międzyokresowe rozliczenia kosztów
Ideą międzyokresowych rozliczeń jest to, by wartość kosztów, które dotyczą przyszłych okresów, rozliczana była w czasie. Oznacza to, że dotyczące przyszłych okresów koszty wymagają ujęcia ich w ewidencji. Służy temu konto 640, a więc to dedykowane międzyokresowym rozliczeniom kosztów.
3 zasady rozliczania
Za podstawę międzyokresowych rozliczeń przyjąć trzeba powszechnie uznane zasady rachunkowości, które porządkują proces rozliczania i ujmują go w przejrzyste ramy:
- ostrożność – podpowiada, by składniki pasywów i aktywów wyceniać w zachowawczy sposób, co pozwoli uniknąć zawyżania lub zaniżania kosztów oraz przychodów;
- współmierność przychodów i kosztów – oznacza, że do aktywów i pasywów właściwych dla danego okresu sprawozdawczego należy zaliczać koszty wraz z odpowiadającymi im przychodami;
- memoriał – określa, że w księgach rachunkowych należy odnotowywać wszelkie koszty i przychody zaliczające się do danego roku obrotowego, bez względu na to, jaki jest termin ich spłacenia.
Dzięki zachowaniu tych zasad, możliwe jest prawidłowe ujmowanie kosztów w odpowiadających im okresach rozliczeń.
Jak to wygląda w praktyce
Aby wymienione wyżej zasady były realizowane, należy prowadzić postępowanie księgowe zgodnie z następującymi regułami:
- wyszczególniać na oddzielnym koncie te koszty działalności, które dotyczą więcej niż jednego miesiąca, a więc odnoszą się do przyszłych okresów, a następnie rozliczać je w tych okresach sprawozdawczych, do których należą;
- wliczać do kosztów aktualnego miesiąca wartości kosztów przyszłych, które można przewidzieć lub które są prawdopodobne;
- wliczać do kosztów właściwych dla danego miesiąca te świadczenia i usługi, które ze względów formalnych nie są jeszcze zobowiązaniami (dzieje się tak na przykład przy braku faktury), ale wiadomo, że zostały wykonane na rzecz danego podmiotu.
Należy w tym miejscu nadmienić, że wyróżniamy dwa rodzaje rozliczeń kosztów w czasie:
- rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne – dotyczą kosztów ponoszonych przez dany podmiot w odniesieniu do przyszłych okresów;
- rozliczenia międzyokresowe kosztów bierne – odnoszą się do kosztów bieżącego miesiąca, które jednak zostaną pokryte w przyszłości.
Skrupulatne prowadzenie rachunkowości pozwala na właściwe kwalifikowanie poszczególnych wydatków, co pozwala uniknąć problemów rozliczeniowych.
Szczegółowo o tym, czym są Rozliczenia międzyokresowe bierne oraz Rozliczenia międzyokresowe czynne, piszemy w dedykowanych tym zagadnieniom artykułach na naszym blogu – zapraszamy do lektury, by poznać bliżej te zagadnienia.
